İSLAMIN DÖRDÜNCÜ 7 BASAMAĞI
Kur’ân-ı Kerim’i incelediğimiz zaman, İslam 7 safha ve 4 teslimden oluşur.
1.safha: Allah’a ulaşmayı dilemek (3.basamak)
2.safha: Mürşide tâbî olmak (14.basamak)
3.safha: Ruhun dünya hayatında Allah’a ulaşması (1.teslim)
(21.ve 22.basamaklar)
4.safha: Fizik vücudun (vechin) teslimi (2.teslim)(25.basamak)
5.safha: Nefsin teslimi (3.teslim)(26.basamak)
6.safha: İhlasa, İrşada ulaşmak
7.safha: İradeyi Allah’a teslim etmek (4.teslim)(28.basamağın
4.kademesi)
“Kur’ân-ı Kerim’i bütünüyle ifade eden bir süre var mıdır?” diye bir sual sorulduğunda, bu sualin cevabı; Vel Asr Suresidir.
28 basamaklık bir İslâm merdiveninin bütünü, Vel Asr Suresinin içindedir.
103/ASR-1: Vel asrı.
Asra yemin olsun.
103/ASR-2: İnnel insâne le fî husrin.
Muhakkak ki insan, gerçekten hüsrandadır.
103/ASR-3: İllâllezîne âmenû ve amilûs sâlihâti ve tevâsav bil hakkı ve tevâsav bis sabr(sabrı).
Ama âmenû olanlar (ilk 7 basamağı aşanlar), nefs tezkiyesi yapanlar (ikinci 7 basamağı aşanlar), Allah’a ruhu ulaşıp Hakk’ı tavsiye edenler (üçüncü 7 basamağı aşanlar) ve sabrı tavsiye edenler (dördüncü 7 basamağı aşanlar) hariç.
İmam-ı Şafi Hz.leri buyuruyor ki; “Kur’ân-ı Kerim kaybolmaz. Artık böyle bir şey mümkün değil. Ama kaybolmuş olsaydı, o zaman Vel ‘Asr Suresi bütün Kur’ân-ı Kerimi anlatmak için yeterdi”.
- basamaktan, 28. basamağa kadar, “ sabrı tavsiye edenlerin“ bölümü bulunmaktadır.
O halde; Kur’an-ı Kerim‘deki açıklamaları ile 28 basamaklı bir dizaynda, dördüncü 7 basamak olan “sabrı tavsiye edenleri“ incelersek;
22.Basamak, Fena makamı; Ruhun Allah’a teslim olması;
Kalpteki nur birikimi %51’i aştığı nokta fena makamıdır. Bu basamakta nefsin kalbindeki fazıllar %51’den %61’e kadar yükselir. Kişi %51’den 61’e kadar fena makamındadır.
Nefsin kalbinde %51 nur birikimi ile bir insanın ruhu Allah’a ulaşır ve bu kişinin ruhu Allah’ın Zat’ında ifna (fena-yok) olur.
78/NEBE-39: Zâlikel yevmul hakk(hakku), femen şâettehaze ilâ rabbihî meâbâ(meâben).
İşte o gün (mürşidin eli Hakk’a ulaşmak üzere öpüldüğü ve ona tâbî olunduğu gün), Hakk günüdür. Dileyen (Allah’a ulaşmayı dileyen) kişi, kendisini Rabbine ulaştıran (yolu, Sıratı Mustakîm’i) yol ittihaz eder (edinir). (Allah’a ulaşan kişiye Allah), meab (sığınak, melce) olur.
3/AL-İ İMRAN-14: Zuyyine lin nâsi hubbuş şehevâti minen nisâi vel benîne vel kanâtîril mukantarati minez zehebi vel fıddati vel haylil musevvemeti vel en’âmi vel hars(harsi), zâlike metâul hayâtid dunyâ, vallâhu indehu HUSNUL MEÂB(meâbi).
İnsanlara, kadınların, oğulların, kantar kantar altınların ve gümüşlerin salma (nişaneli) atların, davarların ve ekinlerin sevgisi süslendi (güzel gösterildi). Bunlar, dünya hayatının metaıdır (malıdır). Ve Allah, O’nun (Allah’ın) katında Hüsnül Meab’tır (en güzel sığınaktır).
Bütün sahâbe ruhlarını Allah’a ulaştırmışlar;
39/ZUMER-18: Ellezîne yestemiûnel kavle fe yettebiûne ahseneh(ahsenehu), ulâikellezîne hedâhumullâhu ve ulâike hum ulûl elbâb(elbâbi).
Onlar, sözü işitirler, böylece onun ahsen olanına tâbî olurlar. İşte onlar, Allah’ın hidayete erdirdikleridir. Ve işte onlar; onlar ulûl’elbabtır (daimî zikrin sahipleri).
23.Basamak, Beka makamı;
Kalpteki nur birikimi %61’i aştığı nokta beka makamıdır. Bu basamakta nefsin kalbindeki fazıllar %61’den %71’e kadar yükselir. Kişi %61’den 71’e kadar beka makamındadır.
Ruh, Allah’a dönmüştür. Allah’a döndükten ve Allahû Tealâ’nın Zat’ında yok olduktan sonra Allah o kişinin ruhunu tekrar İndi İlâhi’ye gönderir. Artık o kişi Allahû Tealâ’nın huzurunda boşlukta duran bir altın taht sahibi olur. Bu makamdakiler Allah’ın katında altın tahtlar üzerinde bakî olanlardır.
6/EN’AM-127: Lehum dârus selâmi inde rabbihim ve huve veliyyuhum bimâ kânû ya’melûn(ya’melûne).
Rab’lerinin katında onlar için selâm yurdu (teslim yurdu) vardır. Yapmış olduklarından dolayı, O (Allah), onların dostudur.
24.Basamak, Zühd makamı;
Kalpteki nur birikimi %71’i aştığı nokta zühd makamıdır. Bu basamakta nefsin kalbindeki fazıllar %71’den %81’e kadar yükselir. Kişi %71’den 81’e kadar zühd makamındadır.
Negatif zühdün karşıtı pozitif zühdtür. Bir kişi her gün, günün yarısından daha fazla zikrediyorsa, o Allah ile olan ilişkisinin dünya ile olan ilişkisinden her gün daha fazla olduğunu Allah’a ispat etmiş demektir. Bu sebeple bu kişi Allah’ın katında zahid mertebesindedir. Bir şeye değer vermeyen kişi o şeye karşı zahiddir. Kişi bu basamakta zikirsizliğe karşı zahiddir. Rabbimiz Yusuf suresinin 20. ayeti kerimesinde negatif zühdden bahsediyor.
12/YUSUF-20: Ve şerevhu bi semenin bahsin derâhime ma’dûdeh(ma’dûdetin), ve kânû fîhi minez zâhidîn(zâhidîne).
Ve onu (Yusuf’u), az bir fiyatla, birkaç dirheme sattılar. Çünkü; ona karşı zahidlerden idiler.
33/AHZAB-41: Yâ eyyuhellezîne âmenûzkûrullâhe zikren kesîrâ(kesîran).
Ey âmenû olanlar! Allah’ı çok zikirle (günün yarısından fazla) zikredin.
“Ya resulallah! Kıyamet günü Allah katında en üstün dereceye sahip olacak olan kullar kimlerdir? Diye soruldu. Allah’ı çok zikredenlerdir. Buyurdu “ (Hadis-i şerif Tirmizi)
25.Basamak, Muhsinler makamı (fizik vücut teslimi);
Kalpteki nur birikimi %81’i aştığı nokta muhsinler makamıdır. Bu basamakta nefsin kalbindeki fazıllar %81’den %91’e kadar yükselir. Kişi %81’den 91’e kadar muhsinler makamındadır. Bu nur birikimi %91 olduğu an kişinin fizik vücudu Allah’a teslim olur.
Kişinin nefsinin kalbinde daha %9 karanlık (afetler) vardır. %9’luk kısım kapkaranlık olmasına rağmen o kişinin fizik vücudu Allah’ın bütün emirlerini yerine getirir. Yasak ettiği hiçbir fiili kesinlikle işlemez.
4/NİSA-125: Ve men ahsenu dînen mimmen esleme vechehu lillâhi ve huve muhsinun vettebea millete ibrâhîme hanîfâ(hanîfen), vettehazallâhu ibrâhîme halîlâ(halîlen).
O kişiden, vechi (fizik vücudu) dînde daha ahsen kim vardır? O kişi ki; vechini (fizik vücudunu) Allah’a teslim etmiş ve muhsinlerden olmuştur ve hanif olarak Hz. İbrâhîm’in dînine tâbî olmuştur. Ve Allah, Hz. İbrâhîm’i dost ittihaz etmiştir.
36/YÂSÎN-60: E lem a’had ileykum yâ benî âdeme en lâ ta’budûş şeytân(şeytâne), innehu lekum aduvvun mubîn(mubinun).
Ey Âdemoğulları! Ben, sizlerden şeytana kul olmayacağınıza dair ahd almadım mı? Muhakkak ki o (şeytan), size apaçık bir düşmandır.
36/YÂSÎN-61: Ve eni’budûnî, hâzâ sırâtun mustekîm(mustekîmun).
Ve Ben, sizden Bana kul olmanıza (dair ahd almadım mı?) Bu da Sıratı Mustakîm (üzerinde bulunmak)tır.
Sahâbe fizik vücudlarını Allah’a teslim etmişler;
3/AL-İ İMRAN-20: Fe in hâccûke fe kul eslemtu vechiye lillâhi ve menittebean(menittebeani), ve kul lillezîne ûtûl kitâbe vel ummiyyîne e eslemtum, fe in eslemû fe kadihtedev, ve in tevellev fe innemâ aleykel belâg(belâgu), vallâhu basîrun bil ibâd(ibâdi).
Eğer seninle tartışmaya kalkarlarsa, o zaman de ki: “Ben ve bana tâbî olanlar vechimizi (fizik vücudumuzu) Allah’a teslim ettik.” O kitap verilenlere ve ÜMMÎ’lere de ki: “Siz de (fizik vücudunuzu Allah’a) teslim ettiniz mi?” Eğer teslim ettilerse o zaman (onlar) andolsun ki; hidayete ermişlerdir. Eğer yüz çevirirlerse, o zaman sana düşen (görev) ancak tebliğdir. Allah kullarını BASÎR’dir (görendir).
Allahu Teala dilerse kişinin 22.basamaktan sonra fenâ, beka, züht veya muhsinler makamında kalp gözünü ve kalp kulağını açabilir, ya da açmayabilir de. Sadece kalp kulağını veya sadece kalp gözünü de açabilir. Eğer kalp kulağını ve kalp gözünü açmışsa bu kişi arif olur. Fakat hikmet sahibi değildir. Hikmet daimi zikirle gelir. Daimî zikre ulaşan herkes Ayn’el yakînin sahibi olur.
26.Basamak, Ulul elbab makamı (daimi zikir, nefsin teslimi);
Kalpteki nur birikimi %91’i aştığı an Ulül Elbab makamı başlamıştır. Nefsin kalbi %91’den %100 nura ulaşır. Kalpteki nur birikimi %100′ e ulaştığı an kişi nefsini Allah’a teslim eder.
Burada kişinin kalbi %98 fazl ve %2 rahmet olmak üzere %100 Allah’ın nurlarıyla kaplanmıştır. Zikir gece gündüz devam edeceği için artık zulmani kapının açılması hiç mümkün olmadığı cihetle kalbin içine yeniden karanlıkların girmesi mümkün değildir. Nefsin kalbi tamamen nurlarla aydınlanmış olacaktır. Fazıllar nefsin kalbini işgal etmiştir. 19 afetin hepsi gitmiş, yerine ruhumuzun 19 tane haslet gelip yerleşmiştir. Nefsimizin talebi, ruhumuzun talebiyle aynıdır. Nefsimizdeki 19 afet tamamen şeytana sığınak olmak vasfından kurtulmuştur.
Daimî zikre ulaşan kişi daimî zikirden bir daha düşmez. Nefsinin kalbinde karanlıklar kalmadığı için nefsini Allah’a teslim eder.
4/NİSA-103: Fe izâ kadaytumus salâte fezkurûllâhe kıyâmen ve kuûden ve alâ cunûbikum, fe izatma’nentum fe ekîmus salât(salâte), innes salâte kânet alel mu’minîne kitâben mevkûtâ(mevkûten).
Namazı bitirdiğinizde; ayaktayken, otururken ve yan üzeriyken (yan üstü yatarken) Allah’ı hep zikredin! Güvenliğe kavuştuğunuzda namazı erkânıyla kılın. Çünkü; namaz, mü’minlerin üzerine, vakitleri belirlenmiş bir farz olmuştur.
3/AL-İ İMRAN-191: Ellezîne yezkurûnallâhe kıyâmen ve kuûden ve alâ cunûbihim ve yetefekkerûne fî halkıs semâvâti vel ard(ardı), rabbenâ mâ halakte hâzâ bâtılâ(bâtılan), subhâneke fekınâ azâben nâr(nârı).
O (Ulûl’elbab) ki; (lübblerin, Allah’ın sır hazinelerinin sahipleri), onlar ayakta iken, otururken ve yan üstü yatarken (hep) Allah’ı zikrederler. Göklerin ve yerin yaratılışı hakkında tefekkür ederler. (Ve derler ki): “Ey Rabbimiz! Sen, bunları bâtıl olarak (boşuna) yaratmadın. Seni tesbih (tenzih) ederiz. Bizi, ateşin azabından koru.”
Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Kim bir yere oturur ve orada Allah’ı zikretmez (ve hiç zikretmeden kalkar) ise Allah’tan ona bir noksanlık vardır. Kim bir yere yatar, orada Allah’ı zikretmezse, ona Allah’tan bir noksanlık vardır. Kim bir müddet yürür ve bu esnâda Allah’ı zikretmezse, Allah’tan ona bir noksanlık vardır.” (Ebû Dâvud, Edeb 31, (4856), 107, (5059); Tirmizî, Daavât 8, (3377)
Bütün sahâbe daimi zikre ulaşarak, ulûl’elbab olmuşlar ve nefslerini Allah’a teslim etmişler;
39/ZUMER-18: Ellezîne yestemiûnel kavle fe yettebiûne ahseneh(ahsenehu), ulâikellezîne hedâhumullâhu ve ulâike hum ulûl elbâb(elbâbi).
Onlar, sözü işitirler, böylece onun ahsen olanına tâbî olurlar. İşte onlar, Allah’ın hidayete erdirdikleridir. Ve işte onlar; onlar ulûl’elbabtır (daimî zikrin sahipleri).
“Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Allahu Teâlâ’yı her halinde zikrederdi” (Müslim, Hayz 117. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Tahâret 9; Tirmizî, Daavât 9; İbni Mâce, Tahâret 11.)
“Alimin uykusu cahilin ibadetinden iyidir.“ Hadis-i şerif
Daimî zikrin sahibi olan kişinin 7 özelliği vardır:
Dört vasıf şartı;
1- Bu kişi daimî zikrin sahibidir.
2- Kalbi %100 pırıl pırıl Allah’ın nurlarıyla doludur. Kalbinde hiç afet yok.
3- Allah onun kalp gözünü mutlaka açar. Allahû Tealâ, kişinin durumuna göre, kalp gözüyle gösterdiği fizik ötesi her şeyi görür.
4- Allah onun kalp kulağını mutlaka açar. Allahû Teâlâ ile konuşur. Allahû Teâlâ’nın söylediklerini işitir.
Bu dört vasıf şartı kişiye üç tane de sonuç şartı kazandırır;
1- Ehli ehli tezekkür olmuştur. Allah ile her zaman her konuyu konuşabilir.
2- O kişi ehli hayır olmuştur. Daimî zikrin sahibi olduğu için daima zikretmektedir. Devamlı derecat kazanmaktadır. Hiç derecat kazanmadığı bir nokta yoktur. Hem de daima 1’e 700 kazanacaktır.
3- Kişi ehli hüküm ve ehli hikmet olmuştur. Âyetlere baktığında o âyet 28 basamağın hangisine tekabül ediyorsa onu derhal görür. Hangi basamağa ait olduğunu hemen söyler. Eğer bu kişi hakem veya hâkim olursa o zaman da mutlaka kararlarını adaletle verecektir. Çünkü mutlaka Allah’tan sorarak neticeye gider. Bu sebeple ehli hükümdür.
2/BAKARA-269: Yu’til hikmete men yeşâu, ve men yu’tel hikmete fe kad ûtiye hayran kesîrâ(kesîren), ve mâ yezzekkeru illâ ulûl elbâb(elbâbi).
(Allah) hikmeti dilediğine verir. Kime hikmet verilmişse böylece ona çok hayır verilmiştir. Ve ulûl elbabtan başkası tezekkür edemez.
21/ENBİYA-7: Ve mâ erselnâ kableke illâ ricâlen nûhî ileyhim fes’elû ehlez zikri in kuntum lâ ta’lemûn(ta’lemûne).
Ve senden önce, vahyettiğimiz rical (erkekler) den başkasını göndermedik. Eğer bilmiyorsanız, zikir ehline (daimî zikrin sahiplerine) sorun.
“Cehaletten kurtulmanın yolu ehli zikre sormaktır.“ Hadis-i şerif
Ulül Elbab sahibleri; hayırlarda yarışanlar, daimi zikrin sahipleri ve hikmet sahipleridir. Ulül Elbab hikmetin birinci makamıdır. Kişi Aynel Yakîn’dedir. Ayn’el yakinde olan bu kişiye, yerlerin melekûtu olan cehennemin 7 katı ve zemin kattaki devrin imamının ana dergahı gösterilir. Ulûl’elbab makamında yerlerin melekûtu boyunca kalp 7 kademe müzeyyen olur.
Nefs tasfiyesinin 1. kesimi ulûl’elbab makamında tamamlanır.
27.Basamak, İhlas makamı;
Ne zamanki 1. gök katı Allahû Tealâ tarafından o kişinin kalp gözüne gösterilir, Ulûl’Elbâb makamı bitmiş, İhlas makamı başlamıştır. İhlas makamı hikmetin ikinci makamıdır.
7 mertebe ulûl’elbab makamında yerlerin melekûtu boyunca müzeyyen olan kalp, 7 mertebe de ihlâs makamında göklerin melekûtu gösterilerek 14 kademe müzeyyen olur.
O kişiye 7 gök katı; 1. gök katındaki açıkta yapılan secde, 2. gök katındaki suvarılma havuzları, 3. gök katındaki iki katlı daha çok köşke benzeyen bir mescid, 4. kattaki Beyt-ül Makdes’in aslı, 5. kattaki Beyt-ül Haram’ın aslı, 6. kattaki sıbgatullah olma mahalli ve 7. kattaki altın giriş kapısı gösterilir.
Ve 7. gök katındaki 7 alem; 1.alem Kader hücreleri, 2.alem Ümmülkitab, 3.alem Kudret denizi, 4.alem Makam-ı Mahmud, 5.alem Divan-ı Salihîn, 6.alem Zikir hücreleri, 7.alem İndi İlâhide’deki huzur namazı, tahtları gösterilir. En son Sidretül Münteha’yı, (İndi İlâhi’deki en yüksek nokta) gördüğünde Allah o kişiyi Tövbe-i Nasuh’a çağırır.
Muhlis olmak üzerimize farzdır.
98/BEYYİNE-5: Ve mâ umirû illâ li ya’budûllâhe muhlisîne lehud dîne hunefâe ve yukîmûs salâte ve yu’tûz zekâte ve zâlike dînul kayyimeh(kayyimeti).
Onlar emrolunmadılar. Sadece hanifler olarak, Allah için dînde halis (nefslerini halis kılmış) kullar olmakla emrolundular. Ve namaz kılmakla ve zekât vermekle emrolundular. İşte kayyum olan dîn budur.
Bütün sahâbe muhlis olmuşlar.
2/BAKARA-139: Kul e tuhâccûnenâ fîllâhi ve huve rabbunâ ve rabbukum, ve lenâ â’mâlunâ ve lekum a’mâlukum ve nahnu lehu muhlisûn(muhlisûne).
De ki: “Allah hakkında bizimle mücâdele mi ediyorsunuz? O, bizim de Rabbimizdir sizin de Rabbinizdir. Bizim amellerimiz bize, sizin amelleriniz de size aittir. Ve biz, onun için ihlâs sahibi (muhlis) (kul)larız.”
“Allah şüphesiz ki bu dini nefsinizi ahsene (ihlasa) ulaştırmanız için var etti” Hadis-i şerif
“İhlâs’a ermişlere ne mutlu, onlar hidayet meşaleleridir.” (İmam Muhammed Bakır (A.S), Biharu’l-Envar, c.52, s.123).
Bu noktaya gelen kişi halis olmuştur. Bu noktadan sonra (nefsinin kalbi halis olduğu noktada) o kişi irşad olur. İrşad olmak farzdır;
2/BAKARA-186: Ve izâ seeleke ıbâdî annî fe innî karîb(karîbun) ucîbu da’veted dâi izâ deâni, fel yestecîbû lî vel yu’minû bî leallehum yerşudûn(yerşudûne).
Ve kullarım sana, Benden sorduğu zaman, muhakkak ki Ben, (onlara) yakınım. Bana dua edilince, dua edenin duasına (davetine) icabet ederim. O halde onlar da Bana (Benim davetime) icabet etsinler ve Bana âmenû olsunlar (Bana ulaşmayı dilesinler). Umulur ki böylece onlar irşada ulaşırlar (irşad olurlar).
Sahâbenin kalpleri müzeyyen olmuş ve hepsi irşada ulaşmışlar;
49/HUCURAT-7: Va’lemû enne fîkum resûlallâh(resûlallâhi), lev yutîukum fî kesîrin minel emri le anittum ve lâkinnallâhe habbebe ileykumul îmâne ve zeyyenehu fî kulûbikum, ve kerrehe ileykumul kufre vel fusûka vel isyân(isyâne), ulâike humur râşidûn(râşidûne).
Bilin ki, içinizde Allah’ın resûlü var. Şâyet emirlerin çoğunda size uysaydı lânetlenirdiniz. Fakat Allah, size îmânı sevdirdi, kalplerinizde onu (îmânı) müzeyyen kıldı (fazılları îmân kelimesinin etrafında toplayarak kalbinizi tamamen nurla doldurdu). Size; küfrü, fıskı ve isyanı kerih gösterdi. İşte onlar, irşad olanlardır.
Salâh makamına geçiş, Tövbe-i Nasuh’tur. Kişi Tövbe-i Nasuh ile tövbe ettiği zaman 28.basamağa geçer. Tövbe-i Nasuh ihlasın sonu, salahın kapısıdır.
28.Basamak, Salah makamı;
28.basamakta kişi Salah Makamına ulaşmıştır. Salâh makamında kişinin nefsinin kalbi, 5 mertebe daha müzeyyen olur ve 19 mertebe tezyin tamamlanır.
Burada kişi geri dönüşü olmayan bir tevbe (nasuh tevbesi) ile tevbe eder. Rabbimiz,Tahrim suresinin 8. ayeti kerimesinde bu tevbeyi üzerimize farz kılıyor.
66/TAHRİM-8: Yâ eyyuhellezîne âmenû tûbû ilâllâhi tevbeten nasûhâ (nasûhan), asâ rabbukum en yukeffire ankum seyyiâtikum ve yudhilekum cennâtin tecrî min tahtihel enhâru, yevme lâ yuhzîllâhun nebiyye vellezîne âmenû meah(meahu), nûruhum yes’â beyne eydîhim ve bi eymânihim yekûlûne rabbenâ etmim lenâ nûrenâ vagfir lenâ, inneke alâ kulli şey’in kadîr(kadîrun).
Ey âmenû olanlar! Allah’a nasuh tövbesiyle tövbe edin ki; Allah, sizin günahlarınızı örtsün ve sizi, altından nehirler akan cennetlere koysun. O gün Allah, nebîleri ve onlarla birlikte âmenû olanları utandırmayacaktır. (O gün) onlar, nurları önlerinde ve sağlarında olarak yürürler ve (nasuh tövbesini yaptıkları gün): “Rabbimiz nurumuzu tamamla, bizlere mağfiret et (günahlarımızı sevaba çevir), muhakkak ki; Sen, herşeye kaadirsin.” derler.
Salâh makamı 7 kademeden oluşur.
28-1. Günahların (mürşide ulaştıktan sonra işlenen) örtülmesi
28-2. Salah nurunun sahibi olunması
28-3. Günahların (mürşide ulaştıktan sonra işlenen) sevaba çevrilmesi
28-4. İradeyi Allahu Teala‘ya teslim etmek (4.teslim)
28-5. İrşada memur ve mezun kılınmak
28.6- Kavim Resulleri
28.7- Devrin İmamı (5.teslim:Aklın teslimi)
Kişi iradesini salahın 4.kademesinde Allah’a teslim eder. Bir başka ifadeyle Allah onun iradesini teslim alır. Burası kişinin hakka tukatihi takvaya, bi hakkın takvaya ulaştığı yerdir. 28 basamaklık islam merdivenin 7.safhasında iradenin teslimi üzerimize farzdır;
3/AL-İ İMRAN-102: Yâ eyyuhellezîne âmenûttekullâhe hakka tukâtihî ve lâ temûtunne illâ ve entum muslimûn(muslimûne).
Ey îmân edenler! Hakkıyla takva sahibi olanlar (nasıl bir takvanın sahibi ise aynı onlar) gibi, Allah’a karşı takva sahibi olun ve ölmeden önce Allah’a teslim olun.
- basamağın 5. kademesinde Allahû Tealâ “İrşada memur ve mezun kılındın.” cümlesiyle, irşad makamının sahibi kılar. İrşad makamına Allahû Tealâ tarafından tayin edilen kişi irşad makamından asla alınmaz. Nefslerini tezkiye ve tasfiye ederek kalpleri 19 mertebe müzeyyen olarak irşad makamına tayin edilenler ma’ruf ile emreder, münkerden (kötülükten) alıkoyarlar.
İrşad makamına ulaşmak üzerimize farzdır;
3/ÂLİ İMRÂN-104: Veltekun minkum ummetun yed’ûne ilel hayri ve ye’murûne bil ma’rûfi ve yenhevne anil munker(munkeri), ve ulâike humul muflihûn(muflihûne).
Sizden, (insanları) hayra çağıran, ma’ruf (irfan) ile emreden, kötülüklerden alıkoyan (nefslerindeki kötü afetlerden kurtulmalarına yardım eden) bir ümmet (mürşidler) oluşsun. İşte onlar, MUFLİHUN (felâha erenler)un ta kendileridir.
3/AL-İ İMRAN-110: Kuntum hayra ummetin uhricet lin nâsi te’murûne bil ma’rûfi ve tenhevne anil munkeri ve tu’minûne billâh(billâhi), ve lev âmene ehlul kitâbi le kâne hayran lehum, minhumul mu’minûne ve ekseruhumul fâsikûn(fâsikûne).
Siz, insanlar için çıkarılmış en hayırlı bir ümmet oldunuz. Ma’ruf ile emreder, münkerden (kötülükten) alıkoyarsınız (nefslerindeki kötü afetlerden kurtulmalarına yardım edersiniz). Allah’a îmân edersiniz. Eğer kitap ehli de îmân etmiş olsaydı kendileri için elbette hayırlı olurdu. Onlardan mü’min olanlar da var ama onların çoğu fasıklardır.
“Kim bana itaat ederse muhakkak ki o; Allah’a itaat etmiştir. Kim bana isyan ederse o; Allah’a isyan etmiştir. Her kim imama, kâmil mürşide veya devrin imamına itaat ederse muhakkak ki; bana itaat etmiş olur. Her kim imama isyan ederse o da bana isyan etmiş olur.” (İbni Mâce, 8.cilt 2589 no’lu hadîs).
Bütün sahâbe irşada memur ve mezun kılınmışlar. Bütün sahâbe, ensara da muhacirîne de tâbî olmuşlar ve hepsi irşad makamının sahibi olmuşlardır.
9/TEVBE-100: Ves sâbikûnel evvelûne minel muhâcirîne vel ensâri vellezînettebeûhum bi ıhsânin radıyallâhu anhum ve radû anhu ve eadde lehum cennâtin tecrî tahtehel enhâru hâlidîne fîhâ ebedâ(ebeden), zâlikel fevzul azîm(azîmu).
O sabikûn-el evvelîn (evvelki hayırlarda yarışanlardan ulûl’elbab, ihlâs ve salâh makamlarını, en üst üç makamı işgal edenler): onların bir kısmı muhacirînden (Mekke’den Medine’ye göç edenlerden) bir kısmı ensardan (Medine’deki yardımcılardan) ve bir kısmı da onlara (ensar ve muhacirîne) ihsanla tâbî olanlardandı. (Sahâbe irşad makamına sahip oldukları için onlara tâbî olundu). Allah, onlardan razı ve onlar da O’ndan (Allah’tan) razıdır. Onlara Allah, altlarından ırmaklar akan cennetler hazırladı ve orada ebediyyen kalacaklardır. İşte bu, en büyük (azîm) mükâfattır.
“Benim sahâbem gökteki yıldızlar gibidir. Hangisine tâbî olursanız hidayete erersiniz.” (İbn Abdilber Camiul-ilim; 11.110, İbn Hazm ahkam 4 c. 82.)
Salâh makamı velayetin en üst makamı mutluluğun sonsuz olduğu, Hakkul Yakin’in yaşandığı makamdır.
Hakkul Yakin’in sahipleri; Hazzül Azim‘in (sonsuz saadet, haz, mutluluk), Fevzül Azim’in ( en üst seviyede kurtuluş, Ecrül Azim’in (Allah’ın sonsuz ücreti), Fazlül Azim’in ( sonsuz fazilet) sahibleridir. Gidecekleri yer Adn Cennetleridir. Bu son mertebeye ulaşmış olanlar Allahu Teala‘nın Zat’ını görenlerdir. Allah’u Teala’nın Zat’ını gören kişi Hakk’el yakiyn’in sahibidir.
12/YÛSUF-108: Kul hâzihî sebîlî ed’û ilallâhi alâ basîretin ene ve menittebeanî, ve subhânallâhi ve mâ ene minel muşrikîn(muşrikîne).
De ki: “Benim ve bana tâbî olanların, basiret üzere (kalp gözüyle basar ederek, Allah’ı görerek) Allah’a davet ettiğimiz yol, işte bu yoldur. Allah’ı tenzih ederim. Ve ben, müşriklerden değilim.”
Yunus Emre Hz.;“Can gözü O’nu gördü, Dil Ondan haber verdi.“
Eşref Rumi Hz.;
“Her dem bakarız ol yüze,
Her gün bayram kadir bize.
Biz dostu ayan görürüz,
Düş değil bu görüşümüz.“
Salahın 5. kademesinde kalp 19 mertebe müzeyyen olmuş ve kişi, Allah’ın irşad makamına Allahû Tealâ’nın “İrşada memur ve mezun kılındın.” emriyle tayin edilmiştir.
Memur olmak, Allah’tan aldığı emirleri yerine getirmektir. Amir, emredendir; memur, emri alandır. Her an Allah ona devamlı emirler göndereceği için Allah’ın emriyle hareket etmektedir. Bu sebeple memurdur (Allah’ın emirlerini yerine getirmeye.)
Mezun; bu konuda izin sahibi kılınmıştır.
Burası Allahû Tealâ’nın son mertebe olarak insanları tayin ettiği en üstün noktadır. Resûl olmayan, nebî olmayan bütün mürşidler bu noktanın sahibidirler. Resûl olanların, peygamberlerin, Allahû Tealâ’nın katında onlardan daha üstün bir mertebesi vardır. Bütün nebî resuller ve nebî resûllerin bulunmadığı devirde, huzur namazının imamlığına vekâleten görevli kılınan velî resûller huzur namazının imamı olur. Onlar Allah’ın tasarrufu altındadırlar. Huzur namazının imamının mutlaka yaşayan birisi, hayatta olan birisi olması lâzımdır.
- basamaktan, 28. basamağa kadar, “ sabrı tavsiye edenleri “ incelediğimizde;
Daimî zikre ulaşan kişinin nefsinin kalbinde bütün afetler temizlenmiştir. Bir afet olan sabırsızlık afeti de temizlenmiştir. Kişi artık sabırlı bir insandır. Çünkü nefsinin kalbindeki sabırsızlık afeti bütünüyle yok oldu. Fakat burada bitmiyor. Nefsinin kalbinin daha 19 mertebe müzeyyen olması gerekir. 7 mertebe yerlerin melekûtu gösterildiği zaman, ulûl’elbab makamında, 7 mertebe göklerin melekûtu gösterildiği zaman ihlâs makamında, 5 mertebe de salâh makamında nefsinin kalbinin müzeyyen olması lâzım. Afetlerden temizlendikten sonra, 19 mertebe, bir insanın kalbi müzeyyen olduğu zaman, ancak insan sabrın sahibi olur.
Sabır afetinin yok olması başka şeydir, sabrın sahibi olmak başka şeydir. Artık kişi iradesini Allah’a teslim edip başkalarına da sabrı tavsiye etme seviyesine gelen birisidir.
32/SECDE-24: Ve cealnâ minhum eimmeten yehdûne bi emrinâ lemmâ saberû ve kânû bi âyâtinâ yûkınûn(yûkınûne).
Ve onlardan, emrimizle hidayete erdiren imamlar kıldık ve sabır sahibi oldukları ve âyetlerimize (Hakk’ul yakîn seviyesinde) yakîn hasıl etmiş oldukları için.
28 basamaklık bir İslâm merdiveninin bütününü anlatan Vel Asr Suresinin 4. bölümü inşaallah burada sona erdi.
28 basamaklık islam merdiveni, insanların âmenû olmaları, Allah’a ulaşmayı dilemeleri, sonra nefs tezkiyesi yapmaları (amilüssalihat yapmaları), sonra ruhlarını Allah’a ulaştırıp Hakk’a ulaştırıp Hakk’ı tavsiye etmeleri, ruhun teslimi, ondan sonra da fizik vücudun teslimi, nefsin teslimi, muhlis olmak ve nihayet iradenin teslimiyle tamamlandı.
Vel Asr Suresinin bütün muhtevası Kur’ân’a göre farzdır. Vel Asr Suresi Kur’ân’ın ruhudur.
28 basamaklık bir islam merdiveninde, kainatın ezeli ve ebedi dini olan Hz. İbrâhîm’in hanif dîninin 7 safhası ve 4 teslimi, hepsi de farzdır. Bütün sahâbe 7 safhanın 7’sini de yaşamışlardır. Allah’a ulaşmayı dilemişlerdir.
İslâm ruhun, vechin, nefsin ve iradenin teslimidir. 28 basamaklık bir islam merdiveninde 7 safha bu 4 teslimi içerir. İslâm dediğimiz zaman Allah’a ulaşmayı dilemekten, iradenin teslimine kadar 7 safhayı içeren bir bütünü görmekteyiz.
Allah razı olsun.